Oordeelsvormende raadsvergadering

Portefeuillehouder: Wethouder Marij Pollux
Sessievoorzitter: Harro Schroeder

Toelichting:
Wat wordt gevraagd te besluiten?
De raad wordt gevraagd te besluiten tot uitvoering in Venlo van een ‘zonnepanelenproject particuliere daken’ en hiervoor een krediet beschikbaar te stellen van maximaal € 3.280.000 voor het verstrekken van langlopende geldleningen aan individuele deelnemers voor een eerste tranche van 750 installaties. (Het gaat hier om de eerste 2 jaar van het project).
Dekking geschiedt kostenneutraal: de gemeente gaat een ‘interne lening’ aan, waarmee geldleningen worden verstrekt aan individuele deelnemers aan het project; uiteindelijk komt het geleende weer terug bij de gemeente (zie voor uitleg met name blz. 8 van het raadsvoorstel, paragraaf Financiering).
Tevens wordt de raad gevraagd het college opdracht te geven tot uitvoering van dit project, volgens het bijgesloten projectplan (bijlage 1).
In de Wet financiering decentrale overheden (FIDO) is bepaald dat de gemeente alleen leningen mag verstrekken als dit gebeurt in het algemeen belang.
Dit betekent dat, om het project te kunnen uitvoeren, de raad dient de activiteiten van dit project dient aan te merken als ‘publiekrechtelijke taak van de gemeente’ en hiervoor een verordening vaststelt: de Verordening zonnepanelenproject gemeente Venlo 2021 (bijlage 2).
Beoogd maatschappelijk effect
In de door de raad in mei 2021 vastgestelde regionale energiestrategie ‘RES 1.0 Noord- en Midden Limburg’ is als doel gesteld, dat in 2030 op 70% van de geschikte daken gemiddeld 10 zonnepanelen liggen. Voor grootschalige projecten worden hiervoor al regionale maatregelen genomen, maar ook op een kleinere schaal kan een bijdrage geleverd worden, bijvoorbeeld met het plaatsen van zonnepanelen op particuliere daken.
Gebleken is, dat op 1 januari 2021 circa 20% van alle kleinverbruikersaansluitingen in Venlo is voorzien van een PV-installatie (zonnepanelen). Er wordt van uitgegaan, dat ongeveer 75% van de Venlose daken hiervoor geschikt is. Dat betekent dat circa 25% van alle geschikte daken op dit moment al zonnepanelen heeft. Steeds meer inwoners plaatsen die zonnepanelen zelf, maar om verschillende redenen blijft een deel van de geschikte daken nog onbenut.
Met het project ‘Zonnepanelen particuliere daken’ worden drempels weggenomen en wordt een grotere groep inwoners gestimuleerd om zonnepanelen te plaatsen.
In een periode van 4 jaar, verdeeld over twee tranches, worden maximaal 1500 woningen voorzien van zonnepanelen. Dit project richt zich primair op alle particuliere woningeigenaren die op dit moment geen zonnepanelen kunnen of willen aanschaffen vanuit de bestaande mogelijkheden.
Service en onderhoud lopen via een serviceprovider (zal wordenaanbesteed).
Financiering
Dekking van het gevraagde krediet geschiedt kostenneutraal: de gemeente gaat een ‘interne lening’ aan ten behoeve van voorfinanciering: de gemeente verstrekt hiermee geldleningen aan individuele deelnemers aan het project, tegen een aantrekkelijke rente; uiteindelijk komt het geleende weer terug bij de gemeente (zie voor detail-uitleg met name blz. 8 van het raadsvoorstel, paragraaf Financiering).

Portefeuillehouder: wethouder Schatorjé
Sessievoorzitter: Harro Schroeder

Aanleiding
Op initiatief van de rekenkamer Venlo zijn 11 rekenkamer(commissie)s in de zomer van 2020 een onderzoek gestart naar BsGW, de gemeenschappelijke regeling gemeentelijke belastingen. Behalve de rekenkamer Venlo betreft het de rekenkamer(commissie)s van Beesel, Bergen, Brunssum, Gennep, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Peel en Maas, Sittard-Geleen en Stein.
Aanleiding voor dit onderzoek waren de signalen die we hadden opgehaald uit het rondje langs de fracties dat we als rekenkamer hadden gemaakt Ook bij de andere rekenkamers en gemeenteraden was er behoefte om meer inzicht en (financiële) grip te krijgen op de gemeenschappelijke regeling BsGW. De heffing van belastingen, de afhandeling van klachten en de financiële consequenties voor de gemeenten en waterschappen zijn immers zaken die alle inwoners raken.
Bedoeling van het regionale rekenkameronderzoek naar BsGW is om praktische aanbevelingen aan te bieden om als colleges en raden samen met BsGW effectief te sturen op de kwaliteit en de kosten.
Wat hebben we onderzocht?
Hoofdvraag van het onderzoek is: hoe effectief en kosten-efficiënt is de taakuitvoering van BsGW voor de deelnemende gemeenten?
Dit is uitgewerkt in drie vragen:
• Hoe ontwikkelt de kwaliteit van de taakuitvoering zich (effectiviteit)?
• Hoe ontwikkelen de kosten van dienstverlening van BsGW zich?
• Hoe is de sturings- en verantwoordingsrelatie tussen gemeenten en BsGW vormgegeven?
Doel van dit onderzoek is om inzicht te geven in:

1. De kostenontwikkeling en de ontwikkeling van de kwaliteit van de taakuitvoering/dienstverlening door BsGW.
2. De mate waarin de gemeenten (college en raad) grip hebben op de ontwikkeling van de kwaliteit van de taakuitvoering/dienstverlening en de ontwikkeling van de kosten van BsGW.
   Wat zijn de conclusies?
   BsGW heeft volgens bestuurders en ambtenaren van de aan het onderzoek deelnemende gemeenten een duidelijke meerwaarde. In de gemeenteraden is dat beeld minder eenduidig, stellen we vast.
   Over de kwaliteit van de dienstverlening en de ontwikkeling daarvan door de jaren is het moeilijk om harde uitspraken te doen. Dat komt door het ontbreken van een kwalitatieve nulmeting, gefragmenteerde informatie en ontoereikende indicatoren. Het is daardoor ook niet mogelijk om vast te stellen of BsGW het strategische doel van ‘minimaal gelijkblijvende kwaliteit van dienstverlening’ heeft gerealiseerd.
   Over de kostenontwikkeling kunnen we wel duidelijkheid geven. Zo is de financiële taakstelling van 10% kostenreductie die BsGW bij de start had meegekregen gerealiseerd en wordt vastgesteld dat sprake is van grip op de algemene kostenontwikkeling van BsGW. Dat geldt niet voor de ontwikkeling van de proceskosten, daar is vrijwel geen grip op.
   Die proceskosten komen voort uit de stijging van het aantal bezwaarschriften, die alle betrokkenen grote zorgen baart. Ook in Venlo is dit het geval. Voor deze stijging is helaas geen eenduidige oorzaak aan te wijzen.
   Daarnaast concluderen we dat het aannemelijk is dat de samenwerking in BsGW tot een aanzienlijke kostenbesparing bij de deelnemers heeft geleid, zoals bij aanvang was beoogd. BsGW heeft eind 2020 in een factsheet aangegeven dat die gezamenlijke besparing ongeveer € 105 miljoen is. We kunnen dit achteraf niet meer met 100% zekerheid vaststellen, maar het is wel aannemelijk.
   De kaders voor de sturings- en verantwoordingsrelatie tussen BsGW en gemeenten zijn in formele zin goed geregeld. Maar in de praktijk werkt het niet optimaal. Een voor de gemeenteraad belangrijke bevinding is dat er nauwelijks sprake is van sturing vooraf en verantwoording achteraf in de gemeenteraden over de inbreng en inzet van de gemeente in het Algemeen bestuur van BsGW. Bestuursrapportages en AB-besluiten worden zelden geagendeerd en besproken. Daarnaast is de kwaliteit van de informatievoorziening in de ogen van de raden maar ook de gemeentelijke portefeuillehouders en accounthouders niet in alle opzichten goed genoeg. Informatie is vaak te gedetailleerd en onoverzichtelijk.
   Aanbevelingen
   De eerste aanbevelingen gaan dan ook over het verbeteren van de informatievoorziening naar gemeenten over de ontwikkeling van de kwaliteit van dienstverlening en kosten. Hiervoor zijn duidelijke indicatoren en een overzichtelijk dashboard nodig. Ook wordt BsGW aangespoord om beter en actiever te communiceren met gemeenteraden.
   De rekenkamer hecht eraan te benadrukken dat dit een punt is waar de raad het college op kan aanspreken. BsGW is immers geen zelfstandige organisatie maar een samenwerkingsverband van gemeenten (en niet te vergeten het waterschap), dat wordt bestuurd door de verzamelde portefeuillehouders.
   Voor wat betreft de oplopende proceskosten dringen de rekenkamers er bij BsGW en gemeentebesturen op aan om met spoed te komen tot een diepgaande analyse van de oorzaken en vervolgens een voortvarende gezamenlijke strategische aanpak om de proceskosten terug te dringen en deze aanpak strak te monitoren. Kijkend naar de aanpak van andere belastingsamenwerkingen, zoals in de bestuurlijke reactie van het college wordt gesuggereerd, kan nuttig zijn, maar BsGW moet eerst zo snel mogelijk goed zicht op de eigen situatie zien te krijgen.
   Om de kwaliteit van dienstverlening verder te verbeteren en mogelijk verder kosten te besparen wordt in het rapport voorgesteld om deze beter te monitoren én om nadrukkelijk met elkaar de mogelijkheden van verdere harmonisatie van taken op te pakken. Daarbij is ook de raad aan zet, aangezien de verordenende bevoegdheid een bevoegdheid van de gemeenteraad is. De rekenkamer wijst er wel op dat het college, zeker ook gezien het feit dat Venlo een DB-lid levert, de aangewezen partij is om de aanbevelingen op te pakken en binnen het samenwerkingsverband BsGW te agenderen en uit te voeren.
   Het rekenkamerrapport sluit af met de aanbeveling om het samenspel tussen Dagelijks bestuur (DB) en Algemeen bestuur (AB) te verbeteren om het AB meer in positie te brengen als hoogste bestuursorgaan van BsGW.
   Wat ligt voor?
   De raad wordt gevraagd om de conclusies vast te stellen, in te stemmen met de aanbevelingen en om toe te zien op de uitvoering van deze aanbevelingen. Daarbij heeft de raad zelf ook een rol.
   Vervolg
   Het college van B&W van Venlo heeft een bestuurlijke reactie op het rapport gegeven, die u kunt terugvinden in de bijlagen bij het rapport.
   Na behandeling in de raad is het zaak om de noodzakelijke verbeterslagen zo spoedig mogelijk in gang te zetten. Juist omdat daarbij veel partijen betrokken zijn, is het van belang dat de besturen van de gemeente Venlo en de andere gemeenten en het waterschap zich committeren aan een daadkrachtige aanpak.
   Er is immers werk aan de winkel!

Portefeuillehouder: Wethouder Sjors Peeters
Sessievoorzitter: Harro Schroeder

Het college is in 2020 gestart met de actualisatie van het Parkeerbeleid voor de gehele gemeente. Het voorbereidende participatietraject (met 60 parkeerpanelleden bestaande uit ondernemers, bewoners en werknemers) uit alle deelgebieden van Venlo is inmiddels afgerond. In dit voorbereidende traject zijn vanuit het college de aandachtspunten verkend op het gebied van parkeren, evenals de oplossingsrichtingen daarvoor. Ook is de raad hier uitgebreid bij betrokken middels themabijeenkomsten in maart en juni.
Het doel is om te komen tot een gedragen, toekomstbestendig parkeerbeleid, waarin wordt geanticipeerd op relevante ontwikkelingen op het gebied van mobiliteit en leefbaarheid.
Het Beleidsplan Parkeren zal in 2 delen worden opgeleverd:

• Deel 1: het Ambitiedocument bepaalt de koers van de Gemeente Venlo op het gebied van parkeren.
• Deel 2: het Uitvoeringsprogramma bevat de maatregelen en de aanpak daarvan, waarmee we de ambities van het beleidsplan realiseren.
  Het zorgvuldig vormgegeven ontwikkelproces heeft concrete ambities opgeleverd voor het nieuwe parkeerbeleid, die staan verwoord in deze raadsnotitie.
  Centrale ambitie: Samen werken aan het parkeren van morgen
  Dit gaat vooral over de werkwijze, waarbij we inzetten op het principe van de 4B’s; Beïnvloeden, Benutten, Beprijzen, Bebouwen.
  Naast de centrale ambitie onderscheiden we de volgende themagerichte ambities:
  • Duurzame verstedelijking
  oftewel schaarse ruimte zo efficiënt mogelijk benutten.
  • Duurzaam parkeren
  oftewel ondersteuning van de energietransitie en het verduurzamen van onze verplaatsingen.
  • Heldere parkeerregels
  oftewel voorkomen van ergernis door helder en goed uitlegbaar parkeerbeleid, met zo min mogelijk uitzonderingen.
  • Leefbare woonstraten
  oftewel aanpassing van de balans tussen dichtbij parkeren en leefbaarheid
  • Doelgroepgericht parkeren
  oftewel een passende parkeervoorziening voor iedere doelgroep
  Voordat deze ambities worden opgenomen in het (in november te behandelen) raadsvoorstel “Ambitiedocument Beleidsplan Parkeren” wil het college de mening van de fracties erover horen.
   Wat vindt u van deze ambities?
   Ziet u aanleiding tot wijzigingen of aanvullingen?

Portefeuillehouder: Wethouder Sjors Peeters
Sessievoorzitter: Gerrit Schuurs

Toelichting:
De raad wordt geadviseerd over te gaan tot onttrekking aan het openbaar verkeer van een gedeelte van de Berkter Hei, te Venlo.
Om een verbinding in de ecologische zone rond Trade Port Noord te kunnen realiseren worden enkele grondtransacties doorgevoerd. Een onderdeel van deze transacties betreft de toegangsweg naar een aldaar gelegen agrarisch bedrijf en de bijbehorende percelen, een zijtak van het noordelijk gedeelte van de Berkter Hei.
Gedurende de terinzagelegging zijn geen zienswijzen ingediend. Aan de ontrekking zijn voor de gemeente geen kosten verbonden.

Portefeuillehouder: Wethouder Sjors Peeters
Sessievoorzitter: Gerrit Schuurs

Toelichting:
Wat wordt gevraagd te besluiten?
De raad wordt gevraagd vast te stellen, de ‘Woonvisie Venlo 2021-2026 – Op weg naar toekomstbestendig wonen’ inclusief bijlagen, ter vervanging van de Woonvisie 2016-2021.
Belangrijk punt is de koppeling van de woonvisie met de opgave om uitvoering te geven aan de actielijn wonen en zorg vanuit de landelijke Taskforce Wonen en Zorg van het Programma Langer Thuis. Ook kan met de nieuwe woonvisie invulling gegeven worden aan de aangenomen motie van de raad ‘Woonzorg Voorzieningen voor Ouderen’ (van 27 mei 2020).
Adviezen Rekenkamer Venlo
Niet in de laatste plaats hebben ook de adviezen van het Rekenkameronderzoek ‘Nieuw woonbeleid in Venlo. Wat gaat goed, wat kan beter?’ een plek gekregen in de nieuwe woonvisie. Deze adviezen luiden (zie tevens RV/RB 2021-23 van 28 april 2021):
• de woonvisie verbreden
• duidelijke doelstellingen en keuzes formuleren, koppelen aan stadsdelen en dorpen
• een rol voor de raad bij heroverweging van de relatie tussen visie en het (normaliter) door het college van BenW vast te stellen uitvoeringsprogramma (noot griffie: deze rol van de raad komt tot uitdrukking, door het uitvoeringsprogramma eenmalig nu zelf als raad vast te stellen (bijlage 1 bij dit RV Woonvisie) en verder bij de jaarlijkse voortgangsrapportages aan de raad door het college van BenW)
• woonbeleid als integraal thema
• tevens inhoudelijk regionaal oppakken
• meerjarige prestatieafspraken
• aanleggen van een online dossier woonbeleid (noot griffie: dit is inmiddels gereed en toegankelijk).
Woonvisie 2021-2026: kaders, randvoorwaarden, opgaven
Met vaststelling van de Woonvisie Venlo 2021-2026 schept de kaders en randvoorwaarden voor een toekomstbestendige woningvoorraad. De belangrijkte opgaven hierbij zijn:
• Robuuste woningvoorraad
• Beschikbaarheid en betaalbaarheid woningvoorraad
• Voldoende kwalitatief aanbod op het gebied van wonen en zorg.
Hierbij wordt uitgegaan van de ordenende principes:
• Versnellen: waar mogelijk opgaven versneld oppakken
• Verbinden: verbinding zoeken met andere beleidsterreinen en met andere opgaven en vraagstukken (wonen kan hierin een deel van de oplossing vormen)
• Vernieuwen: open staan voor nieuwe initiatieven, woonvormen en instrumenten om knelpunten binnen het wonen op te lossen.
Totstandkoming Woonvisie Venlo 2021-2026
De Woonvisie Venlo 2021-2026 is tot stand gekomen door raadpleging van en met medewerking van vele externe partijen (o.a. burgers, woningcorporaties, huurdersbelangenvereniging, makelaars, ontwikkelaars, Adviesraad Sociaal Domein, maar ook raadsleden zelf, en dan met name:
• tijdens de raadsbehandeling van het Rekenkamerrapport april 2021
• tijdens de gehouden themabijeenkomst op 19 mei 2021 over het woonwensenonderzoek en woonzorganalyse
• bij de oordeelsvormende behandeling op 16 juni 2021 van Raadsnotitie 2021 – 5 Nieuwe lokale woonvisie, waarbij richtinggevende uitspraken door de raad zijn gedaan over de vorm van de woonvisie.
Vervolgprocedure: uitvoeringsprogramma, monitoring en bijsturing
Met de vaststelling van deze Woonvisie Venlo geeft de raad de kaders en de doelstellingen aan op het gebied van wonen voor de periode 2021-2026. Met het hierbij horende uitvoeringsprogramma (zie bijlage) wordt uitvoering gegeven aan de Woonvisie.
Dit uitvoeringsprogramma is dynamisch. Er zal door het college worden ingespeeld op de actualiteit binnen het werkveld wonen die de komende periode voorbij zal komen: denk aan nieuwe ‘instrumenten’, nieuwe inzichten, nieuwe wetgeving en nieuwe kansen. Dit alles zal zorgvuldig worden gemonitord. De raad zal jaarlijks worden geïnformeerd over de voortgang.